Koncert już jutro, zapraszamy do obejrzenia zdjęć z próby. W tym tygodniu koncert symfoniczny wyjątkowo odbędzie się w czwartek, w przeddzień 100. rocznicy śmierci Ludwika Zamenhofa, jednego z najbardziej zasłużonych dla miasta białostoczan. Stworzony przez niego sztuczny język esperanto – „niosący nadzieję” – miał być neutralny i łatwy, a dzięki temu wspólny dla wszystkich ludzi. Dziś esperantystów jest nawet do dwóch milionów, a dla około tysiąca z nich esperanto jest pierwszym językiem. W nim zabrzmią jutro słowa niezwykłego utworu – I Symfonii Davida Gainesa zatytułowanej właśnie „Esperanto”.
Pomimo że żadne państwo nie uznaje esperanta za swój język urzędowy, jest ono używane przez międzynarodową wspólnotę, której wielkość szacowana jest na od stu tysięcy do dwóch milionów użytkowników. Dla około tysiąca z nich esperanto jest językiem ojczystym. Esperanto doczekało się międzynarodowego uznania w postaci dwóch rezolucji UNESCO. W setną rocznicę powstania Światowego Związku Esperantystów Sejm Rzeczypospolitej Polskiej podjął uchwałę, w której złożył wyrazy uznania dla kontynuatorów dzieła dr. L. Zamenhofa. W piątek minie zaś setna rocznica śmierci Zamenhofa (zmarł 14 kwietnia 1917). Twórca esperanta, który biegle władał językiem polskim, rosyjskim, niemieckim, francuskim, angielskim, łaciną i greką urodził się w Białymstoku w 1859 roku, gdy miasto było kulturowym zamieszkałym Polaków, Rosjan, Niemców i Żydów. Marzył o uniwersalnym języku, który wcieli ideały braterstwa i równości w życie. Nie można było uhonorować rocznicy jego śmierci inaczej, niż w języku, który stworzył. Wspomnienie o Ludwiku Zamenhofie wygłosi Przemysław Wierzbowski, prezes Białostockiego Towarzystwa Esperantystów.
W pierwszej części koncertu usłyszymy „Fanfarę dla Europy” Andrzeja Panufnika. Kompozytor-emigrant przez wiele lat był w Polsce pomijany. Zaledwie jednominutowy utwór powstał z myślą o młodych wykonawcach z okazji powołania do życia Europejskiej Wspólnoty Ekonomicznej. Dzieło nieuwzględnione w katalogu, okazjonalny drobiazg, do dziś pozostawał dostępny jedynie w rękopisie. Będzie to polska premiera utworu.
Wraz z prawykonaniem I Symfonii „Esperanto” Davida Gainesa w 2002 roku zrodziła się muzyka klasyczna śpiewana w języku esperanto. Styl tego dzieła zdaje się być odzwierciedleniem „wspólnego języka wszystkich ludzi”, jego zróżnicowana instrumentacja z akcentami z innych części świata skłania się ku globalnemu uniwersalizmowi, a melodyka pulsuje różnorodnością kultur.
W drugiej części koncertu zabrzmi Fantazja c-moll Ludviga van Beethovena.
Chór i Orkiestra Opery i Filharmonii Podlaskiej wystąpią pod batutą Pawła Kotli, na fortepianie zagra Paweł Kowalski, partie solowe wykonają: Anna Wolfinger (sopran), Hanna Różankiewicz (sopran), Joanna Dobrakowska (mezzosopran), Karolina Kuklińska (alt), Przemysław Borys (tenor), (Łukasz Załęski (tenor), Taras Kuzmych (bas).
Próba z solistami:
Próba z chórem:
fot. M. Heller